İslam Medeniyetinde Kalem ve Yazı

Hz. Adem’den (as.) itibaren kalem çeşitleri, yazı malzemeleri ve dolayısıyla pek çok yazı türü kullanılmıştır. Kalem ve yazı vasıtasıyla geçmişte yaşananlar, toplumların hayat hikâyeleri, şiir, edebiyat ve çeşitli ilim dallarıyla ilgili buluşlar ve icatlar muhafaza altına alınarak sonraki nesillere ulaştırılmıştır.  Kutsal kitabımızın adı Kur’an’dır ve bu da okumak anlamındadır. Kur’an-ı Kerim’in nazil olan ilk ayeti “oku!” şeklindedir. Kur’an-ı Kerim’de Kalem Sûresi’nin varlığı önemli bir mesajdır. Hz. Peygamber (sav.) pek çok uygulamasıyla ilme, okumaya ve yazıya ne derece önem verdiğini göstermiştir. Medine’de kurduğu “Dâru’s-Suffe” ve insanları okuma yazmaya teşvik etmesi bunun en önemli ispatıdır. Pek çok hadis kitabında “Kitab’ul-İlm” ve “Kitabu’t-Tıb” gibi başlıklar altında ilmin önemini anlatan çok sayıda hadisin varlığı son derece anlamlıdır. Hz. Peygamber (sav.) döneminde çeşitli kalem ve yazı malzemeleri kullanılmıştır. Bunlarla, ayetler ve hadisler yazılmıştır. Çeşitli kabile ve devletlerle antlaşmalar yapılmıştır. Hz. Muhammed (sav.), peygamberliğinin getirdiği sorumlulukla pek çok devlet başkanına kalem kullanarak çeşitli yazı malzemeleri üzerine yazılmış dine davet mektupları göndermiştir. Tüm bunlar kalem ve yazının insan hayatında sürekli kullanıldığını ve önemli bir yer işgal ettiğini göstermektedir.